Sporen uit het verleden – Willem Mourik Fotografie

https://bblthk.op-shop.nl/2668/de-blauwe-kamer-sporen-uit-het-verleden/03-04-2023?

*14 januari 2023*
*Afsluiting van het project Grip op Groei* 2022
*Natuurfotografie.nl*

*Augustus 2022*
De restanten van de landingsplaats van de kleipont zijn zichtbaar door de extreem lage waterstand
Eigen foto Willem Mourik

Kleipont met locomotief. de locs bleven aan beide zijden van de Neder-Rijn
Fotograaf onbekend
*Gelders Smalspoor Museum Heteren*

*Werktekening kleipont/grondponton met landingswagen*
*Scheepswerf Janssen*
*Gelders Smalspoor Museum Heteren*

*Februari 2012*
Laagwater noordzijde van de rivier, vanwege ijsgang is de stuw bij Driel dicht
Fotograaf Emanuel Wegh

*Landingsplaats noordzijde van de rivier, smalspoor door tunnel*
*Gemeentearchief Wageningen*

*Tunnel onder Veerweg bouwjaar1953*
*Eigen foto Willem Mourik*

*IJzeren man/Excavateur 1925-1935*
*Fotograaf onbekend*
*Het Utrechts Archief*

*Locomotief Diema DS14*
*Eigen foto Willem Mourik*
*Gelders Smalspoor Museum Heteren*

*Kiepkarren*
*Eigen foto Willem Mourik*
*Gelders Smalspoor Museum Heteren*

*Luchtfoto Blauwe Kamer*
*Foto AVIODROME, Lelystad*
*Bezoekerscentrum Blauwe Kamer Utrechts Landschap*

*Plattegrond Steenfabriek Blauwe Kamer*
*Gemeentearchief Wageningen*

Locomotief loods 03-1996
Fotograaf A.J. van der Wal
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

*Uitkijkpunt op fundering locomotief loods*
*Eigen foto Willem Mourik*

*Bij de steenpers tegen de dijkhelling het restant van de schoorsteen naast de smederij*
*Eigen foto Willem Mourik*

*Steenpers tegen de dijkhelling*
*Eigen foto Willem Mourik*

*Zware fundatie voor de aandrijving van de steenpers*
*Eigen foto Willem Mourik*

*Werkplaats: Machinekamer, pomphuis, timmerwerkplaats*
*Eigen foto Willem Mourik*

*Linksachter stoomketel fundatie met aan buitenzijde de schoorsteen (restant, zie foto steenpers) rechts de smidse*
*Eigen foto Willem Mourik*

Smederij met smidsvuur
Eigen foto Willem Mourik

*Steenpers tegen binnenkant dijkhelling*
*Eigen foto Willem Mourik*

*Fundatie voor de aandrijving steenpers*
*Eigen foto Willem Mourik*

*Afgesloten toegang tot de ringoven*
*Eigen foto Willem Mourik*

*Interieur ringoven*
*Eigen foto Willem Mourik*

*Januari 1989 Blauwe Kamer*
Fotograaf A.J. van der Wal
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

2022 Steenfabriek Blauwe Kamer
In werking van 1890 tot 1975
*Eigen foto Willem Mouri*k

De Blauwe Kamer – Sporen uit het Verleden

De Wageningse fotograaf Willem Mourik exposeert 3 april t/m 9 mei 2023 in de BBLTHK Wageningen een selectie van 24 foto’s over zijn project: Sporen uit het verleden.

Tijdens het extreme laagwater van de zomer 2022 werden aan beide zijden van de rivier de smalspoor landingsplaatsen van de kleipont zichtbaar. Dit was de aanzet van dit foto project.

In 1881 vond de bouw plaats van een veldoven voor het bakken van gevelstenen. In 1918 heeft men de oven (s) omgebouwd naar een ringoven.

Het merendeel van de klei kwam uit de uiterwaarden van de Blauwe Kamer in de periode van 1881-1955. In de jaren 1955-1975 werd de klei aan de overkant van de Neder-Rijn uit de Maneswaard gewonnen.

De klei werd afgegraven met een baggermolen, excavateur ook wel IJzeren Man genaamd. De baggermolen stond op fabrieksspoor, de klei in de kiepbakken werd met een locomotief (je) vervoerd over het smalspoor.

Aan de Maneswaard zijde werden de volle kiepkarren op een kleipont gereden en overgevaren, de locomotieven bleven aan de noord- en zuidzijde van de rivier. Door het tunneltje onder de Veerweg liep het smalspoor verder het terrein van de fabriek op.

Door veranderende productiewijzen van bakstenen werd het vervaardigen in een ringoven niet meer rendabel en werd de fabriek in 1975 stilgelegd.

In de periode 1984-1989 kocht Het Utrechts Landschap het terrein en de voormalige steenfabriek voor natuurontwikkeling. Het plan daarvoor is tussen 1990-1992 uitgevoerd, waarbij in 1992 de zomerdijk is doorgestoken voor een open verbinding met de Neder-Rijn.

Het gebied is vernoemd naar een oude hofstede (boerderij) Blaue Kamer, die al op een kaart van Ruijsch uit 1636 staat vermeld.

https://www.utrechtslandschap.nl/bezoekerscentra/blauwe-kamer

Gelders Smalspoormuseum Heteren

https://www.smalspoor.nl/

Met dank aan:

Arie Klaassen
Bezoekerscentrum Blauwe Kamer
Emanuel Wegh
Gelders Smalspoor Museum Heteren
Gemeentearchief Wageningen
Henk Kolkman
Het Utrechts Archief
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed